موثر ترین روش بر عملکرد محصول، انتخاب بهترین زمان برای مصرف کود شیمیایی می باشد. به گونه ای که انتخاب بهترین زمان برای کود دهی سبب کاهش تلفات مواد مغذی، بازده، افزایش راندمان مصرف مواد مغذی و جلوگیری از آسیب رسیدن به محیط زیست خواهد شد. در ادامه این مقاله، تمام خواص کود فسفات را مورد بررسی قرار خواهیم داد تا شما با آن ها آشنا شوید؛ همراه ما باشید.
فهرست موضوعات
کود فسفات چیست؟
یکی از بارز ترین دغدغه ها میان کشاورزان و باغداران، حل مشکل دیر ثمر دهی گیاهان و درختان خواهد بود و همواره تعداد بسیار زیادی از افراد سرشناس سعی داشته اند تا راه حلی برای این مشکل یابند. با پیشرفت روزافزون علم در صنعت کشاورزی، این صنعت موفق شده است که عوامل بسیاری از جمله سدیم تری پلی فسفات که در کود فسفاته موجود است، را برای افزایش میزان بازدهی محصولات کشاورزی به وجود آورد. لازم به ذکر است که به این نکته هم اشاره داشته باشیم که در حال حاضر، حدود ۵۰ درصد از کل مصرف کود برای کشاورزی و باغداری در سراسر جهان منحصر به کود سیاه یا کود فسفاته می باشد.
کمبود فسفر بر رشد کلی درخت و ریشه های آن ها، تاثیرات بسیار منفی می گذارد. در اثر کمبود فسفر، شاخه گیاهان بسیار باریک تر و نازک تر خواهند شد و برگ های آنان بسیار کوچک شده که به همین علت بسیار زود تر از برگ سایر گیاهان می ریزند. علاوه بر این موضوع، کمبود فسفر باعث قرمز شدن ساقه و ارغوانی شدن برگ ها خواهد شد. پس وجود فسفر برای گیاهان امری ضروری می باشد.
مزایای کود فسفات چیست ؟
برای فهم دقیق کاربرد کود مایع فسفات، باید شناخت کاملی از مهم ترین عنصر تشکیل دهنده که همان فسفر می باشد، داشته باشید. بعد از نیتروژن، فسفر مهم ترین ماده حیاتی برای رشد و نمو گیاهان محسوب خواهد شد. این کود دارای مزایای بسیاری می باشد که در این قسمت از مقاله، شما را با تعدادی از مهم ترین آن ها آشنا می کنیم.
- اولین خواص کود فسفات، این است که دارای عنصر فسفر به عنوان ماده مغذى اصلى گیاهان می باشد که علاوه بر عنصر فسفر عناصر مختلفی نظیر کلسیم، گوگرد، منیزیم، آهن، روی و منگنز در آن وجود دارند که سبب رشد ریشه و سنتز کلروفیل خواهند شد. البته به این نکته هم اشاره کنیم که کشاورزان با اسید فسفریک کشاورزی، می توانند از شر علف های هرز در محصولاتشان خلاص شوند.
- دومین خواص کود فسفات، این می باشد که فسفر و گوگرد موجود در این کود، مانع از ریزش برگ و افزایش گلدهی درخت خواهند شد.
- سومین خواص این کود، استفاده از آن جهت افزایش کیفیت محصول می باشد و همچنین سبب افزایش حجم و گستردگی ریشه گیاهان می شود.
- در چهارمین خواص کود فسفات، بگوییم که وجود عناصر ریز مغذی در این کود سبب شده است تا از سایر کود های موجود در بازار برتری داشته باشد. این ریز مغذی های موجود در کود فسفات با تنظیم PH خاک باعث خواهند شد که میزان اسیدی شدن خاک افزایش یابد و کیفیت خاک را اصلاح نماید.
- این کود همانند دیگر کود های مورد استفاده کشاورزان و باغداران، قبل از کاشت و در هنگام آماده سازی بستر کشت مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
- همچنین این کود، باعث نرمی بافت خاک خواهد شد که این عمل سبب نفوذ آب تا نزدیک ریشه و جذب بهتر رطوبت توسط گیاه شکل می گیرد.
منابع تهیه فسفر برای کود فسفاته
برای تولید این کود بسیار پرکاربرد، از روش های آزمایشگاهی بسیار دقیق ولی نه چندان پیچیده استفاده خواهد شد. از این رو دانستن منابع تهیه این کود بسیار به شما کمک خواهد کرد تا بتوانید تصمیمی درست بگیرید. مهم ترین منبع که فسفر در آن ها تأمین خواهد شد عبارت اند از:
خاک
یکی از مهم ترین عواملی که بر روی خواص کود فسفات تاثیر می گذارد، خاک است که به عنوان مهم ترین و اصلی ترین منبع تأمین فسفات محسوب خواهد شد و این عنصر به صورت سنگ فسفات، خاک فسفات و سایر ترکیبات آلی فسفات در طبیعت می باشد. البته در اکثر مواقع، لایه های سطحی خاک از فسفر بیشتری نسبت لایه های پایینی برخوردار می باشند.
اقیانوس ها
رسوباتی که در کف اقیانوس ها وجود دارند، نیز می توانند منبع مهمی برای تأمین فسفر برای استفاده در کود باشند؛ ولی از آنجایی که رسوبات موجود در کف اقیانوس ها، به فلزات سنگین دیگری نیز آلوده می باشند باید پیش از ورود به آزمایشگاه برای تولید کود فسفات فرایند خالص سازی بر روی آن ها انجام شود.
سنگ آذرین آتشفشانی
سنگ های آذرین که از گدازه های آتشفشانی به دست می آیند، به نسبت رسوبات کف اقیانوس ها از ناخالصی کمتری برخوردار هستند. پس از استخراج این سنگ ها و انتقال مواد معدنی حاوی فسفات به آزمایشگاه مورد نظر برای ساخت کود فسفات، مراحل تهیه آن در آزمایشگاه عبارت اند از:
۱ – جداسازی ناخالصی ها از مواد معدنی موجود در سنگ های آذرین
۲ – استخراج اسید فسفریک ضعیف از واکنش سنگ فسفات با اسید سولفوریک در مجاورت آب
۳ – ترکیب اسید فسفریک ضعیف با آمونیاک یا همان (مایع و گاز)
کود فسفاته برای درختان
برای اضافه کردن کود به خاک درختان مختلف، باید کشاورز فاکتور ها و عوامل مختلفی را نیز در نظر بگیرد. پیش از هر چیز ابتدا، زمین کشاورزی خود را آزمایش کند تا از ترکیبات مواد معدنی خاک آن بتواند اطلاعات کاملی را کسب نماید. بعد از اینکه آزمایش خاک و دریافت دستورالعمل ها و توضیحات مربوطه از مهندس کشاورزی پایان یافت، می تواند به تهیه کود فسفاته در مقدار مورد نیاز برای کشاورزی اقدام کند.
همچنین برای اضافه کردن کود به درختان، باید به نوع خاک زمین کشاورزی خود بسیار توجه کند. منظور از نوع خاک، این می باشد که هرچه خاک عمیق تر و قابل نفوذ تر باشد، ریشه های درخت نیز به اعماق بیشتری نفوذ خواهند کرد و به همین نسبت کشاورز باید با توجه به خواص کود فسفات، آن را در عمق بیشتری پخش کرده تا مواد مغذی مورد نیاز به ریشه گیاه برسد.
نحوه استفاده از کود فسفات برای گیاهان
نحوه استفاده از کود فسفات برای یک گیاه مانند درخت، باید به این صورت باشد که حدود یک متر از تنه درخت فاصله داشته باشد و حفره هایی به عمق ۱۵ تا ۳۰ سانتی متر در اطراف آن حفر کنید و کود ها را درون آن ها قرار دهید؛ سپس روی آن ها را کاملا با خاک بپوشانید. حتما توجه داشته باشید که فاصله عرض و شعاعی گودال های حفر شده از یکدیگر، می باسیت حدودا ۲۰ تا ۳۰ سانتی متر قرار بگیرند.
هنگام کوددهی توجه به این نکته ضروری داشته باشید که نباید کود ها با ریشه درختان شما تماس پیدا کنند و حتما باید بین آن ها لایه ای از ماسه یا خاک وجود داشته باشد. تجربه ثابت کرده است که کوددهی به این روش بسیار موثر تر و مفیدتر از پاشیدن کود در تمام سطح سایه درختان بوده است و از لحاظ اقتصادی نیز مقرون به صرفه تر خواهد بود.
نتیجه گیری
در این مقاله، یافتید که استفاده از کود های فسفات دارای خواص فراوانی می باشد. امروزه تقریبا تمامی کشاورزان برای بهبود بخشیدن به سطح برداشت از محصولاتشان، از این کود استفاده می کنند که هم به صورت کود مایع و هم به صورت کود جامد در بازار موجود می باشد. امیدواریم که مطالب ارائه شده قابل توجه شما عزیزان قرار گرفته باشند.